11. Yüzyılda Gökyüzüne Kanat Açmış Bir Çılgın Türk: İlk Hava Şehidi İsmail Cevheri

Günümüzde havacılık dünyasında her ne kadar yabancı firma isimleri ve yaptıkları sıradışı işler konuşuluyor olsa da, bugün üstüne kondukları teknolojilerin arka planında (diğer birçok alanda olduğu gibi) Müslüman bilginlerin fedakarlıkları bulunmaktadır. Bu yazıda tarihte bilinen ilk başarılı kanatlı uçuş denemelerinden birini gerçekleştirmiş çılgın bir Türk bilim adamı olan, İsmail Cevheri'den bahsedeceğim.

İsmail Cevheri Gazneliler Döneminde doğmuş Türk bilginidir. Uçmanın yollarını araştırmış ve çok çeşitli kanat tasarımları yapmıştır. 

İsmail Cevheri'nin Uçuş Denemesi

Evinin bahçesinde uçuş denemeleri yapan Cevheri, 1010 yılında tüm hazırlıklarını yapıp, kapı benzeri yapay kanatlarını kollarına takarak Nişabur Ulu Camii'nin kubbesine çıkmıştır. Kendisini izlemek için toplanan kalabalığa "Ey ahali, benim yaptığım buluşu şimdiye kadar kimse yapmamıştır. Sizin gözlerinizin önünde şimdi uçacağım. Dünyada yapılacak en mühim şey göklere uçmaktadır. Ben de onu yapacağım" diye seslenerek kendini boşluğa bırakmış ve caminin kubbesinden havalanarak uçmaya başlamıştır.

Havada epeyce dolaştıktan sonra iniş sırasında işler yolunda gitmemiş ve yeterince yavaşlayamamıştır. Bu uçuş girişiminde hayatını kaybeden Farab'lı İmam İsmail Cevheri, tarihte bilinen ilk Türk hava şehididir.

İsmail cevheri bu uçuş denemesinin ardından her ne kadar hayatını kaybetmiş olsa da arkasında büyük bir birikim ve derin bir iz bırakmıştır.

Kendisini saygıyla anıyoruz.

İsmail Cevheri (MS.940 - MS.1010)