Cuma, Mart 29, 2024
Ana SayfaTarihFuat Sezgin ve Bilim Tarihine Katkıları

Fuat Sezgin ve Bilim Tarihine Katkıları

Ömrünü İslam bilim tarihine adayan, tarihin en büyük şarkiyatçılarından (Oryantalist) biri olan Fuat Sezgin’i maalesef yeterince tanımıyoruz.

Türkiye’nin en büyük İslam bilim tarihçisi Fuat Sezgin geçtiğimiz yıl 94 yaşında aramızdan ayrıldı. Ülkemizde, hayatını doğu ve İslam toplumlarını araştırmaya adayan bu büyük tarihçinin yaptığı çalışmalar maalesef pek bilinmiyor. 

Bütün dünyanın yakından tanıdığı Fuat Sezgin Kimdir, çalışmaları nelerdir?


24 Ekim 1924’te Bitlis’te dünyaya gelen Fuat Sezgin, ortaokul ve liseyi Erzurum’da okuduktan sonra 1943 yılında üniversite eğitimi için İstanbul’a geldi.

İstanbul Üniversitesi Şarkiyat Araştırmaları Enstitüsünde Alman Şarkiyatçı Helmut Ritter’in öğrencisi olarak İslami bilimler üzerine araştırmalar yapmaya başladı.

1954 yılında “Buhari’nin Kaynakları” konulu doktora tezi ile Buhari’nin ortaya koyduğu hadislerin sözlü kaynaklara değil yazılı kaynaklara dayandığını savundu.

Türkiye’de 1960’ta askeri darbenin ardından kendisininde içinde bulunduğu 147 akademisyen “zararlı” ilan edilince Türkiye’yi terk etmek zorunda kaldı ve yurtdışına giderek çalışmalarına Frankfurt Üniversitesi’nde devam etti.

1965 yılında Frankfurt Üniversitesi Institut für Geschicte der Naturwissenschaften’da “Câbir ibn Hayyân” konuluikinci doktora tezini yazdı ve bir yıl sonra profesör oldu.

Fuat Sezgin’in, 17 ciltten oluşan Kur’an ilimlerihadis ilimleritarihfıkıhkelamtasavvuftıpzoolojiveterinerlikkimyamatematikastronomimeteoroloji ve ilgili alanlar, dilbilgisimatematiksel coğrafyaİslâm’da kartografyaİslam felsefe tarihi konularını içeren “Arap-İslam Bilim Tarihi” kitabının ilk cildi 1967 yılında yayınlandı.

Carl Brockelmann´ın yazmış olduğu Geschichte der Arabischen Literatur adlı eserini geliştirmekle görevli 10’dan fazla akademisyenin oluşturduğu komite, bu görevi Fuat Sezgin’e vererek kendisini lağv etti.

1978 yılında Kral Faysal İslamî İlimler Ödülü’nü aldı, buradan aldığı destek ile 1982 yılında Johann Wolfgang Goethe ÜniversitesiInstitut für Geschichte der Arabisch-Islamischen Wissenschaften’ı kurdu.


Fuat Sezgin, Alman fizikçi Eilhard Weidemann’ın İslam bilim aletlerini tanıtma hedefini geliştirerek, tarih boyunca İslam kültürünün yetiştirdiği bilim adamlarının buluşlarını, alet, araç ve gereç örneklerini,Frankfurt´ta kurduğu İslam Bilim Tarihi müzesinde sergilenmesini sağlamıştır. Müzenin bulunduğu binada ayrıca, hayatı boyunca dünyanın çeşitli yerlerdinden büyük zahmet, zorluklara katlanarak aldığı 45 bin ciltlik kitapla kurduğu Bilimler Tarihi Kütüphanesi de bulunmaktadır.

Kütüphanede yer alan bazı kitaplar sahasında orijinal tek nüsha olma özelliğini taşıyor; bu yüzden kütüphane İslam Bilimler Tarihi açısından özel bir ihtisas kütüphanesidir.

Türkiye’de de 2010 yılında Prof. Dr. Fuat Sezgin İslam Bilim Tarihi Araştırmaları Vakfı kurulmuş. Fatih Sultan Mehmet Vakıf Üniversitesi bünyesinde Prof. Dr. Fuat Sezgin İslam Bilim Tarihi Enstitüsü kurularak bilimsel çalışmalar yapılmaya başlanmıştır.

Fuat Sezgin’in eserleri; Arap-İslam Bilimleri Tarihi 1, İslam’da Bilim ve Teknik 1, İslam’da Bilim ve Teknik 2, İslam’da Bilim ve Teknik 3, İslam’da Bilim ve Teknik 4, İslam’da Bilim ve Teknik 5, İslam Uygarlığında Astronomi, Coğrafya Denizcilik, İslam Uygarlığında Mimari, Geometri, Fizik, Kimya, Tıp, Katip Çelebi’nin Esas Kitab-ı Cihannüma’sı ve Coğrafya Tarihindeki Yeri, Amerika Kıtasının Müslüman Denizciler Tarafından Kolomb Öncesi Keşfi ve Piri Reis, Tanınmayan Büyük Çağ, Buhari’nin Kaynakları, Bilim Tarihi Sohbetleri, İslam Bilimler Tarihi Üzerine Konferanslar.

SüryaniceİbraniceLatinceArapça ve Almanca da dahil 27 dili çok iyi derecede bilen Fuat Sezgin, bütün akademik hayatı boyunca bilimin ve teknolojinin ilk defa doğu toplumlarında ortaya çıktığını ve İslam medeniyeti üzerinden yayıldığını kanıtlamaya çalışmış ve bunu da başarmış bir bilim adamıdır.

BENZER İÇERİKLER

CEVAP VER

Lütfen yorumunuzu giriniz!
Lütfen isminizi buraya giriniz

Popüler İçerikler