Tatar Türklerinin Yaz Bayramı: Sabantuy

''Sabantuy'' Tatar, Başkurt ve Çuvaş Türkleri arasında bilinen ve kutlanan milli bir bayramdır. Aynı zamanda Kuzey Kafkasya’da Nogaylar ve Balkarlar tarafından da benzer bayram kutlamaları yapılmaktadır.

Sabantuy Bayramı Nedir

Günümüzde kutlanan ''Sabantuy'', Tatarların bayramı olarak biliniyor. Sabantuy Bayramı, Tataristan’ın başkenti Kazan’da Haziran ayının başında devlet seviyesinde kutlanıyor. Zamanla bu bayram Rusya sınırları içinde yaşayan diğer Türk (Çuvaşlar, Başkurtlar) ve gayri-Türk toplulukları (Mariler, Udmurtlar) tarafından da benimsenmiştir.

Sabantuy Bayramı'nın tarihi kökleri çok eskilere dayanmaktadır. Bu bayram çiftçilik kültüründen doğarak kitlesel bir şenlik havasına dönüşmüştür. Eskiden bu bayram baharın ilk aylarında, şimdi ise Haziran’ın sonlarında pazar günleri kutlanmaktadır. 

Sabantuy Bayramı Kutlamaları

Sabantuy Bayramı kutlamaları şehir ve köylerde bazı küçük farklılıklar gösteriyor. Şehir kutlamaları genellikle  bayram meydanında yapılmaktadır.

Köylerde yapılan kutlamalar ise iki bölümden oluşmaktadır: meydan gelenekleri ve ritüeller. Köy kutlamalarında evler temizlenir, misafirler için çeşitli yemekler hazırlanır, 50 ve daha çok atlı toplanarak evlerden hediye toplar. Gençler hediye edilen şal, yaşmak ve havlularla atlarını en güzel süsleme konusunda yarışırlar.,

Yumurta toplama geleneği bayramın olmazsa olmazlarından olma özelliğini sürdürüyor. Toplanılan yumurtalar meydanda yapılan çeşitli yarışmalar için kullanılırken, sonrasında satılarak bayram eğlenceleri için eşyalar alınıyor. 

Bayramın en ünlü geleneği güreş yarışmalarıdır. Bu yarışmalara iki genç, bazen de iki yaşlı ile başlanır, daha sonra sırasıyla yaş kategorilerine göre herkes katılır. Sabantuy’un galibine ise değerli hediyeler: araba, beyaz eşya, halı, koyun vs. verilir.

Meydanda birtakım eğlenceli yarışmalar da yapılır. Meydan gösterilerine genellikle sabah 10’da başlanır ve gece saatlerine kadar devam eder. 

Sabantuy Bayramı dünyanın dört tarafına yayılmış Tatarlar tarafından her yıl coşkuyla kutlanmakta ve bu bayramın gelenekleri, ritüelleri günümüzde de sürdürülmektedir.